پنج فاز تا فاز پنجم (سرمقاله پیش شماره)

نویسنده: سید مجتبی جواهری

 

فاز اول

«نفس را مشغول بدار وگرنه او تو را مشغول می کند.»

هرچه می گذرد بر ارزش  و اعتبار این قول حکما افزوده می شود. تا جایی که این گزاره از محکمات تربیت نفس به حساب می آید. بخصوص در روزگار ما که عالم ماده با رنگ و بوی جذاب تری ارائه می شود و نفس تربیت نشده براحتی تحت مدیریت مادی قرار می گیرد.

فاز دوم

(در ادامه ی مطلب بخوانید)

فاز دوم

هرچه اثر دنیای مادی بر انسان بیشتر می شود تسلط بر آن نیز مشکل تر و البته مهمتر می شود. امروزه کوچکترین تغییر در لباس افراد، طبقه ی اجتماعی و اقتصادی آن ها را تغییر می دهد. اگر تا دیروز تنوع وعده های غذایی و طعم های گوناگون اهمیت چندانی نداشت امروز از بزرگترین تفریحات بشر بشمار می آید و قس علی هذا. وقتی دنیا با تمام ابعادش در زندگی بشر رخنه کرده و نقش تعیین کننده در حیات او پیدا کرده، انسانی که توان «تدبیر امور مادی» خود را نداشته باشد به ناچار توسط رهبران دنیا اداره خواهد شد، به همین دلیل است که امروزه تدبیر امور مادی نقش بسزایی در کمال انسان ایفا می کند. این تدبیر فردی وقتی در کنار رهبری دنیا قرار می گیرد می تواند عنان جهان را از دست ماده پرستان خارج کند و کمال اخروی را پیش پای بشر قرار دهد.

فاز سوم (اداری)

جمهوری اسلامی ایران پس از انقلاب اسلامی سال 1357 مدیریت کشور را در تمام سطوح از دست همان ماده پرستان هوسران خارج کرد و در اختیار دینمداران قرار داد. همین مساله باعث شد که علاوه بر حکومت فقه بر جامعه ی ایرانی یک مدرسه  بزرگ برای تقویت عقل عملی نیروهای مسلمان تاسیس شود تا در خلال فعالیت های سازماندهی شده، کادرسازی برای رهبری دنیا اتفاق افتد. این اندیشه به قدری پویا و دقیق تنظیم شده است که در مدت زمان کوتاهی نتایج فوق العاده را به جهان معرفی کرد. با این بینش باید هشت سال دفاع مقدس را تحلیل کرد. رشدی که در آن فضا محقق شد یک الگوی خوب انسانی برای تربیت نفس هم از جنبه فردی و هم از جنبه ی اجتماعی بود.

فاز چهارم

ما نیز با توجه به اقتضائات زمان و مکان خود و لحاظ عناوین فردی و اجتماعی که به دوش می کشیم باید به دنبال طراحی یک مدل با همین عقبه ی معرفتی و تربیتی باشیم. در غیر این صورت دچار تربیت ناقص و تک بعدی خواهیم شد و آسیب های عصر گریبان ما را خواهد گرفت. به همین خاطر است که امروزه به دوش کشیدن بار تکالیف علاوه بر تقوا و علم نیازمند کارآمدی طلبه نیز هست و تاکید مقام معظم رهبری به این بعد با توجه به درک عمیق ایشان از مبانی و شرایط است. بصیرت در عالم سیاست تبلوری از همین کارآمدی است. بصیرت غیر از تقوا و شناخت عناوین فقهی سیاسی است و نیم نگاهی به نتیجه در مرتبه ی عمل دارد.

و اما فاز پنجم

فاز پنجم نشریه ایی است پیرامون احوال طلبگی در این مدرسه و تحلیل همین فضا با لحاظ مبانی و اندیشه هایی که تا نیمه ی راه طلبگی آموخته ایم. تا امروز نشریه های مختلفی در فضای مدرسه منتشر شده است که می توان گفت همه ی آن ها به نحوی به شکست منجر شد و نتوانست مخاطب جدی و پیگیر در بدنه ی طلبه ها برای خود دست و پا کند. علت این مساله نیز فاصله ی موضوعات و تحلیل ها و نوشته های نویسندگان آن ها از متن زندگی طلبه ها بود. قرار نیست در این نشریه مسائل علمی با همان حیث علمی مطرح شود چرا که این موضوعات، در محدوده ی فعالیت های معاونت پژوهش تعریف شده است. بلکه اگر هم در نوشته ایی این نوع مسائل بیان می شود در راستای آسیب شناسی فضای فرهنگی و محیط اجتماعی مدرسه است. به عنوان مثال اگر برای دیدن اخبار تلویزیون شب ها به نماز خانه ی مدرسه آمده باشید حتما به این مورد برخورد کرده اید که وقتی در خلال پخش اخبار از موسیقی استفاده می شود عده ایی از طلبه نسبت به کنترل صدای آن تذکر می دهند. علت این تذکر چیست؟ در بسیاری از موارد کسانی تذکر داده اند که اگر جمع طلبه ها نبود و خودشان به تنهایی به تماشای تلویزیون می پرداختند به هیچ وجه اقدام به تغییر صدای تلویزیون نمی کردند ولی گوش کردن موسیقی در این فضا و محیط را نمی پذیرند. همین مساله نشان دهنده ی هویت جدیدی است که جمع طلبه ها با یکدیگر ایجاد می کند. این هویت  جمعی، شخصیت جداگانه و احکام مربوط به خود را دارد که ورای از غلط یا درست بودن آن، عدم رعایت آن ها مذموم است. هدف رسانه ها در جامعه، خطاب قرار دادن همین شخصیت جمعی و معرفی هرچه بیشتر آن است تا  هر فرد خود را با آن تنظیم کند و نسبت به نقاط قوت و ضعف آن آگاهی پیدا کند. همین هدف به اصطلاح «فرهنگ سازی» نام گرفته است. فلذا این مسئولیت بر عهده ی معاونت تهذیب و فرهنگی مدرسه واگذار شده است.

دو نکته

اول: باید از مدیر محترم مدرسه و معاونت فرهنگی و تهذیب حجه الاسلام شیشه بر برای ایجاد این فضا و دادن فرصت به طلبه ها تشکر کرد. امید است این نشریه در فضای فرهنگی مدرسه تجربه ی موفقی باشد و سنت حسنه ایی را برای سالهای بعد پایه گذاری کند.

دوم: نشریه برای ادامه ی کار خود نیازمند دست به قلم شدن طلبه هاست. هر کس نسبت به محیط مدرسه و هر آنچه که مربوط به طلبه است تحلیلی دارد می تواند به صورت یک مقاله ی حداکثر 900 لغتی آن را به آقای یوسفلویی تحویل دهد تا در ستون «یادداشت میهمان» چاپ شود. لازم به ذکر است موضوع نوشته های این ستون آزاد است. ما بی صبرانه منتظر نوشته های شما هستیم. به قول عطار که می فرماید:

مشو خاموش و خوش بنویس و برخوان

دمادم لقمه ی می خور از این خوان